W natłoku codziennych obowiązków, ról, które pełnimy i zadań, które mamy do wykonania, możemy odczuwać przemęczenie i brak energii do działania. Zdarza się, że w związku z tym, porzucamy czynności, które powinniśmy robić dla naszego zdrowia czy samorozwoju. Nie jest łatwo po intensywnym dniu w pracy iść na basen, wstać przed pracą, żeby iść na siłownię, zjeść dobrze zbilansowane śniadanie i wypijać odpowiednią ilość wody.
Codziennie dokonujesz wyboru, czy będziesz się kierować hedonistycznym podejściem do życia na tu i teraz, dokonując szybkich decyzji przy jednoczesnym ignorowaniu dbania o zdrowe nawyki czy podejdziesz do swojego życia w sposób bardziej refleksyjny. Nie ma w Twoim życiu aktywności fizycznej, bo po co się tak męczyć? Lepiej kierować się zasadą „jakby jutra miało nie być” i zjeść trzy porcje deseru? Na ten moment na pewno jest to łatwe i przyjemne, a wprowadzenie pewnych zmian kojarzy się z wysiłkiem. Nie musi tak być.
Spis treści:
Dlaczego nie lubimy zmian?
Nie lubimy zmian z różnych powodów, które mają swoje źródła zarówno w biologii, jak i psychologii. Po pierwsze, zmiany często wprowadzają niepewność i zakłócają naszą stabilność. Ludzie z natury preferują rutynę, ponieważ zapewnia im poczucie bezpieczeństwa i przewidywalności. Kiedy napotykamy nowe okoliczności, nasze mózgi muszą pracować intensywniej, aby dostosować się i zrozumieć nowe informacje, co może prowadzić do stresu i lęku.
Ponadto, zmiany mogą wywoływać opór z uwagi na przywiązanie do starych nawyków i wzorców. Uformowanie nawyków sprawia, że przestajemy świadomie myśleć o naszych codziennych działaniach, a zmiany zmuszają nas do ponownego przemyślenia naszych wyborów i zachowań. To może być frustrujące i męczące, co prowadzi do unikania wszelkiej formy zmian.
Niemniej jednak zmiany są nieuniknione i niosą ze sobą nowe możliwości oraz rozwój. Osoby, które potrafią zaakceptować zmiany i traktować je jako szansę na rozwój, mogą zyskać nowe umiejętności, doświadczenia i perspektywy, które wzbogacają ich życie. Zrozumienie własnych obaw i stopniowe podejmowanie kroków w kierunku zmian mogą pomóc w przezwyciężeniu strachu i niechęci przed nowym.
Jak powstaje nawyk?
Nawyki powstają w wyniku powtarzania określonych zachowań w podobnych sytuacjach. Proces ten można podzielić na kilka etapów. Najpierw pojawia się bodziec – sytuacja lub czynnik, który wyzwala dane zachowanie. Następnie następuje reakcja, czyli samo zachowanie, które wykonujemy w odpowiedzi na bodziec. Na końcu znajduje się nagroda, która jest rezultatem naszego działania i motywuje nas do jego powtarzania.
W miarę jak powtarzamy ten cykl, nasz mózg tworzy połączenia neuronowe, co sprawia, że wykonywanie danego zachowania staje się dla nas coraz łatwiejsze i bardziej automatyczne. Z czasem, zachowanie to przekształca się w nawyk – staje się ono częścią naszej codziennej rutyny, często wykonywane bez świadomego myślenia, co jest dużą oszczędnością poznawczą dla naszego mózgu. Warto jednak pamiętać, że nawyki mogą być zarówno pozytywne, jak i negatywne, dlatego ważne jest, aby świadomie wybierać te, które chcemy rozwijać w naszym życiu. Kluczem do skutecznego kształtowania nawyków jest cierpliwość i konsekwencja, ponieważ trwałe zmiany wymagają czasu i regularnego powtarzania określonego zachowania.
5 wskazówek ułatwiających wprowadzanie zmian w życiu
- Ustal cele - Określenie konkretnych, mierzalnych celów sprawia, że trudniej jest z nich zrezygnować. Zamiast ogólnego "chcę zdrowo jeść", postaw sobie cel "będę jeść jedną porcję warzyw z każdego obiadu". Tak samo podchodź do każdego kolejnego kroku, które chcesz podjąć. Niech będzie konkretny, jak najbardziej szczegółowy, określony w czasie i mierzalny. Takie podejście ułatwia śledzenie postępów i korygowanie ewentualnych trudności czy niepowodzeń. Taki sposób da Ci poczucie kontroli sytuacji – nie będziesz miał wrażenia, że działasz po omacku.
- Rozpocznij od małych kroków - Zmiany nie muszą być zero-jedynkowe, wszystko albo nic. Ćwiczę 4 razy w tygodniu albo w ogóle, jem dużo słodyczy albo w ogóle. Jeśli chcesz, żeby zmiana była trwała – wprowadzaj nowe nawyki małymi krokami. Niech będą drobne i nie sprawiające Ci dużego wysiłku. Jesz codziennie dwie drożdżówki na drugie śniadanie w pracy? Zjedz jedną, a drugą zamień na jabłko i jogurt naturalny. Słodzisz herbatę dwoma łyżeczkami? Spróbuj posłodzić jedną. Nadal nie zabierzesz sobie wszystkich przyjemności – a zrobisz bardzo dużo dla swojego zdrowia. Policz, ile herbat wypijasz dziennie i ile cukru mniej zjesz w skali tygodnia, miesiąca, roku.
- Niech to będzie przyjemne – Jeśli czujesz, że jako nauczyciel spędzasz dużo czasu za biurkiem i zastanawiasz się nad wprowadzeniem aktywności fizycznej do swojego życia – wybierz taką aktywność, którą lubisz. Masz poczucie, że wszyscy chodzą na siłownię, ale Ty się tam męczysz.. więc ostatecznie nie robisz nic. Może jest jednak coś co sprawia Ci przyjemność? Basen, squash, nordic-walking? Wolisz ćwiczenia indywidualne czy aktywność w grupie? Zastanów się i postaw na to, co sprawia Ci przyjemność. To daje większą szansę na to, że będziesz te działania kontynuować. Aktywność fizyczna to nie kara za spożycie zbyt dużej ilości jedzenia – ale forma dbania o zdrowie i znalezienia w tej czynności przyjemności.
- Szukaj wsparcia – Nie musisz tego robić sam. Może wśród Twoich bliskich – rodziny czy przyjaciół, czy współpracowników w szkole, są osoby, które tak jak Ty Chciałyby dokonać pewnych zmian wprowadzając zdrowe nawyki. Dobrze jest wymieniać się doświadczeniami, wspierać w Tworzeniu i realizowaniu celów, dzielić się sukcesami i trudnościami. Czerp z sieci wsparcia społecznego, zobaczysz jakie to motywujące i wzmacniające.
- Nagradzaj się - Daj sobie czas na docenienie postępów, nawet jeśli są one niewielkie. Świętowanie małych osiągnięć wzmacnia pozytywne uczucia związane z nowym nawykiem i motywuje do dalszego działania. Może to być coś prostego, jak chwila relaksu czy drobny prezent dla siebie. Na miarę Twoich możliwości finansowych czy czasowych. Wizyta u kosmetyczki? Kawa w ulubionej kawiarni? Nowa książka? Ty wybierz. I gratuluj sobie każdego małego, a tak ważnego kroku.
Wprowadzenie nowych nawyków w życie może być procesem, który wymaga czasu i cierpliwości, ale przy odpowiednim podejściu, z wykorzystaniem powyższych wskazówek, można osiągnąć trwałe zmiany.
