W dzisiejszej rzeczywistości utrzymanie stabilności psychicznej jest wyzwaniem dla zdrowia psychicznego wielu osób. Należy pamiętać, że posiadanie stabilności psychicznej aktualnie nie gwarantuje pozostania w tym stanie na zawsze. To wymaga ciągłej pracy i zaangażowania. Zupełnie jak nawyki żywieniowe czy rozbudowywanie masy mięśniowej na siłowni – nie da się wypracować ich raz, a później zarzucić wszelkie czynności z tym związane.
Spis treści:
Dlaczego dobrostan psychiczny jest ważny?
Praca w edukacji często wiąże się z ogromną presją i odpowiedzialnością, dlatego dobrostan psychiczny nauczycieli jest kluczowy, dla zdrowia samych nauczycieli jak i dla zdrowia uczniów. Nauczyciele, którzy cieszą się dobrym stanem psychicznym, są bardziej zaangażowani w swoją pracę, co przekłada się na lepsze relacje z uczniami oraz ich rodzicami i pozostałymi współpracownikami. Tacy nauczyciele są bardziej odporni na stres i mniej podatni na ryzyko wypalenia zawodowego, co sprawia, że są w stanie lepiej radzić sobie z wyzwaniami codziennej pracy oraz z trudnymi sytuacjami, takimi jak konflikty w klasie czy różnice w podejściu do uczniów.
Co niemniej ważne, nauczyciele, którzy inwestują w swoje zdrowie psychiczne, mogą nie tylko efektywniej pracować, ale również rozwijać się zawodowo, co z kolei wpływa na ich satysfakcję z pracy i chęć pozostania w zawodzie. Troska o dobrostan psychiczny powinna być zatem priorytetem w środowisku edukacyjnym, aby zarówno nauczyciele, jak i uczniowie mogli cieszyć się zdrowszym i bardziej satysfakcjonującym czasem spędzanym w szkole.
6 nawyków wewnętrznego spokoju
- Nie zamiataj pod dywan – ignorowanie problemów, udawanie, że ich nie ma, nie sprawi, że one znikną. Wręcz odwrotnie – cały czas czujesz, że jest coś z tyłu głowy czym powinieneś się zająć. Tutaj najczęściej zdarza nam się angażować w „czynności zastępcze” – czyli coś co odwraca uwagę od aktualnego problemu. Na krótką metę jest to skuteczna technika radzenia sobie ze stresem – o ile jest to stan krótkotrwały. Żeby pochylić się na problemem wymagającym twojej uwagi, spróbuj podzielić go na części. Może nieco stracić na sile i swoim negatywnym wpływie na Twój stan emocjonalny. Czy jest coś co można zrobić już teraz, żeby nieco zbliżyć się do rozwiązania? Kto może Ci w tym pomóc? Co należy zrobić najpierw? Gdzie jeszcze możesz zasięgnąć wiedzy, porady? Niech te pytania pomogą Ci w ustaleniu planu. Działaj.
- Skup się tylko na tym, na co masz wpływ – kontrolę masz wyłącznie nad tym co Ty czujesz, myślisz, mówisz i robisz. Nie masz żadnej nad tym co czują, myślą, mówią i robią inni. Przejmujesz się tym jak ktoś Cię odebrał? Czy na pewno zrozumiał Twój żart? Czy nie za głośno się śmiałeś? Nie zadręczaj się takimi przemyśleniami. Bo.. nie masz pojęcia jak interpretują rzeczywistość inni ludzie. Mierzysz ich swoją miarą, a uwierz mi – każdy ma swoją i to zupełnie odmienną od innych. Swoją uwagę poświęć na rozwijaniu swoich cech i kompetencji, które Ty uważasz za ważne. Na to masz wpływ. Na inne rzeczy nie za bardzo.
- Dystans – Znasz powiedzenie, że „każdy jest głównym aktorem w swoim własnym teatrze”? To znaczy, że tak jak Ty dużo myślisz o sobie, o tym jak wypadłeś, jak zostałeś odebrany i o tym jak wyglądasz – inni również myślą głównie… o sobie. Jeśli usłyszysz coś niepochlebnego, czujesz, że się ośmieszyłeś lub popełniłeś faux pas – to Ty o tym długo myślisz, inni nie. Wzrusz ramionami i idź dalej. Najprawdopodobniej takiemu zdarzeniu nikt z obserwatorów nie poświęca wiele uwagi i szybko o tym zapomina. To w Twojej głowie scenariusz niepowodzenia jest wiecznie żywy. Spróbuj spojrzeć na sprawę z dystansem, jakby z perspektywy innej osoby. Powinno pomóc pozbyć się natrętnych myśli.
- Słuchaj intuicji – Dobrze wiesz czego chcesz i czego potrzebujesz. Czujesz wewnętrzny spokój, gdy podejmujesz pewne decyzje lub kroki, tak samo w głębi serca wiesz, że coś nie jest dla Ciebie dobre. Podejmując decyzje wbrew sobie, kierując się „zdrowym rozsądkiem”, później i tak dochodzi się do wniosku, że to nie było dla Ciebie. Jeśli słyszysz ten wewnętrzny głos w środku, który chce ci coś podpowiedzieć – nie zagłuszaj go. Możesz usłyszeć coś bardzo prawdziwego. A później sobie za to podziękujesz.
- Ćwicz samowspółczucie – Nie zadręczaj się myślać o wszystkich błędach, które do tej pory popełniłeś. Zrobisz ich zapewne jeszcze całe mnóstwo. Wybaczaj sobie. Podejmowałeś najlepsze decyzje jakie mogłeś na tamten moment. Masz swoje doświadczenie i swoje lekcje z tych niepowodzeń. Nie oczekuj od siebie wszechwiedzy czy jasnowidztwa. Nie, nie mogłeś przewidzieć, że pewne sprawy potoczą się tak, a nie inaczej. Gdybyś wiedział lepiej, postąpiłbyś lepiej. Swój fokus skieruj na decyzje, które stoją przed Tobą – starają się dokonać tych najlepszych.
- Nie walcz ze sobą i ze swoimi myślami – Nie twórz w głowie zakazów i nakazów. Zaciskanie powiek i powtarzanie „Tylko się nie denerwuj” lub „Tylko o tym nie myśl” – sprawi, że te wypierane myśli i emocje tylko się zintensyfikują. Zamiast tego, zauważ te niechcianą myśl i puść ją wolno. Zastąp jakąś inną, racjonalną. To będzie dużo bardziej efektywne niż toczenie wewnętrznych walk ze swoją głową.
Co utrudnia utrzymanie stabilności psychicznej?
Wielogodzinne zajęcia, konieczność dostosowywania metod nauczania do różnorodnych potrzeb uczniów oraz konfliktowe sytuacje w klasie czy w środowisku szkolnym mogą skutecznie nadszarpywać dobrostan psychiczny nauczyciela. Jeśli dołożyć do tego czynniki zewnętrzne, z którymi być może się borykasz – niestabilność finansowa, trudności w relacjach osobistych czy choćby brak odpowiedniej ilości snu – możesz zmagać się z okresowymi momentami obniżonego nastroju czy nasilenia stanów lękowych. To, co będzie utrudniało utrzymanie wewnętrznej stabilności psychicznej to stresory dnia codziennego, z którymi się mierzysz.
Niemniej, stosując powyższe techniki, będziesz sobie radził dużo lepiej z wyzwaniami i trudnościami, które staną na Twojej drodze. Dbaj o zdrowie psychiczne codziennie, żeby zachować balans między działaniami profilaktycznymi, które wprowadzisz jako nowe nawyki a stresorami dnia codziennego, których będziesz doświadczał. W dłuższej perspektywie każdy powinien dążyć do stworzenia środowiska, które sprzyja stabilności psychicznej, zarówno dla siebie, jak i dla innych.
